Anasayfa
Profiliniz 
Sosyal
Özel Mesaj
Mesaj Sayısı
ADLAR
(İSİMLER)
Bütün sözcük türleri,iki gruba ayrılarak değerlendirilir.
A)Ad
Soylu Sözcükler:
1)Ad
(İsim)
2)Sıfat
(Önad)
3)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (Adıl)
4)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (Belirteç)
5)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (İlgeç)
6)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
7)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
B)FİİLLER
(Eylemler)
1)Adlar:Varlıkları
ya da kavramları karşılayan,onları tanımamızı sağlayan sözcüklere “ad” denir.Bir
kelimeye -mek, -mak ya da -ma, -me olumsuzluk ekini getiremiyorsak o kelime
addır.
*Bahçe,
kum, Ali, kitap, çanta, Almanya, Merkür,…
İsimleri:
A)Görev
ve anlamlarına göre,
B)Varlıkların
türüne göre,
C)Varlıkların
sayısına göre,
D)Yapılarına
göre olmak üzere 4grupta inceleyebiliriz.
GÖREV
VE ANLAMLARINA GÖRE İSİMLER
1)Somut
İsimler:Taş,kitap,çiçek,…
2)Soyut
İsimler:Akıl,sevgi,saygı,şeytan,iyilik,keder,…
3)İş
ve Eylem Gösteren İsimler:Fiil soylu kelimelere “-mek, -mak, -ış, -iş, -me,
-ma” ekleri getirilerek türetilen ve iş,oluş,eylem bildiren isimlerdir.Bunlara
“[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]” (isim-fiil)
de denir.
*Çalışmak,
uyumak, dokunma, eğlenme, bakış, gülüş,…
VARLIKLARIN
TÜRÜNE GÖRE İSİMLER
1)Özel
İsimler:Tek olan,diğer varlıklara benzemeyen varlıkların özel
adlarıdır.
*[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.], [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.], Türkçe, Mehmet,Minnoş, Pamuk, Türk Dil
Kurumu,...
2)Tür
(Cins) İsimleri:Aynı türden birçok varlığın ortak adlarıdır.
*El,
ayak, kardeş, amca, kedi, kaşık,şehir, kasaba,…
VARLIKLARIN
SAYILARINA GÖRE İSİMLER
1)Tekil
İsimler:Aynı türden varlıkların bir tekinin adıdır.
*Çocuk,
ay, kalem, kitap, elbise,…
2)Çoğul
İsimler:-ler,-lar çokluk ekini almış isimlerdir.
*Çocuklar,
ağaçlar, kitaplar, öğrenciler,…
3)Topluluk
İsimler:Biçim bakımından tekil göründüğü halde çokluk ya da topluluk anlamı
veren adlardır.
*Ordu,
alay, sürü, kurultay, meclis, takım,…
YAPI
BAKIMINDAN İSİMLER
1)Basit
İsimler:Hiçbir yapım eki almamış isimlerdir.
*Araba,
insanlar, evimiz, yoldan, tahtayı, çanta, kuşlarım,…
2)Türemiş
İsimler:İsim ya da fiil kök ve gövdelerinden yapım ekiyle türeyen
isimlerdir.
*Yol-cu,
meslektaş, silgi, ölüm,…
3)Birleşik
İsimler:İki ismin aralarına başka bir kelime girmeyecek şekilde birleşip
kalıplaşmasıyla oluşan isimlerdir.
*Anayurt,
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
açıkgöz, boşboğaz, aslanağzı, gecekondu, ateşkes, biçerdöver, bakarkör,
giderayak,…
İSİM
TAMLAMALARI
1)Belirtili Ad
Tamlaması:Tamlayanın
“-in” ilgi ekini tamlananın da “-i,si” 3.tekil kişi iyelik ekini aldığı
tamlamalardır.
NOT:Belirtili
isim tamlamasını bulmak için tamlanana neyin,kimin sorularını
sorarız.
Türkçe’nin önemi,
Yolun sonu,
Ali’nin amcası,
Arabanın boyası,
Fırtınanın gücü,
Bizim köyümüz.
2)Belirtisiz Ad
Tamlaması:Tamlayanı
yalın halde bulunan,tamlananı 3.kişi iyelik ekini alan tamlamalardır.
*Sokak
kapısı,
*Tarla
kuşu,
*Çam
ağacı,
*Okul
müdürü,
*Hızlı
koşanı (sıfat)
*Devlet
memurları
NOT:Belirtisiz
isim tamlamasını bulmak için tamlanana “-ne” sorusunu sorarız. “Nasıl,ne
kadar,kaç,hangi” gibi sorular sıfat
tamlamasını buldurur.
3)Takısız Ad
Tamlamaları:Tamlayan
ve tamlananın tamlama ekleri almadan oluşturdukları ad tamlamasıdır.Bu tür
tamlamalarda tamlayan,tamlananın ya neye benzediğini ya da neden yapıldığını
anlatır.
*Yünden
çorap
*Çelik
tencere
*Ahşap
dolap
*Taş
duvar
*Bakır
tel
Tamlayan
tamlananın neden yapıldığını belirtiyor. Tamlayanla tamlananın arasına “den”
ekini getirdiğimizde anlam bozulmuyor.Oysa sıfat tamlamalarında
bozulur.
*Sarı
çorap (sıfat)
*İnci
(gibi) diş
*Kömür
göz
*Altın
kalp
*Çelik
bilek
Tamlayan,tamlananın
neye benzediğini ifade ediyor.Tamlayanla tamlananın arasına “gibi” edatını
getirirsek sıfat tamlamasıyla karıştırmayız.Çünkü sıfat tamlamalarının arasına
“gibi” edatını getiremeyiz.
NOT:Takısız
isim tamlamalarının tamlayanları doğada tek başına bulunurken sıfat
tamlamalarındaki doğada tek başına bulunmaz.
4)Zincirleme Ad
Tamlamaları:Bir
ad tamlamasının üçüncü bir adla ya da başka bir ad tamlamasıyla oluşturduğu
tamlamaya zincirleme ad tamlaması denir.
*Bahçe kapısının anahtarı
b.siz ad tam. ad
zincirleme ad tam.
*Çevre
yolunun ağaçlandırma çalışmaları
b.siz ad tam. b.siz ad tam.
zincirleme ad tam.
Ad Tamlamalarıyla
İlgili özellikler:
1)Belirtili
ad tamlamalarında tamlayan çoğul,tamlanan da belgisiz bir sözcük olursa tamlayan
eki “-in” yerine “-den” eki kullanılabilir.
*Aşağıdakilerden
hangisi (Aşağıdakilerin hangisi)
*Yolculardan
biri (Yolcuların biri)
2)Belirtili
ad tamlamalarında kimi zaman tamlayan ile tamlanan yer
değiştirebilir.
*Tadı
yok sensiz geçen günlerin.
3)Belirtili
ve zincirleme ad tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına sözcükler
girebilir.
*Masanın
ayağı:(Masanın kırık ayağı)
*Evin
borcu.(Evin bir türlü bitmek bilmeyen borcu)
4)Belirtili
ad tamlamalarında tamlayan,tamlanan ya da ikisi birden [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] olabilir.
*Onun
kızı (Tamlayan zamir)
*Çocukların
bir çoğu (Tamlanan zamir)
*Onların
bir çoğu (Tamlayan da tamlanan da zamir)
5)Tamlayanı
zamir olan belirtili ad tamlamalarında tamlayan genellikle düşer.Bunlara
“tamlayanı düşmüş ad tamlaması” denir.
*Olayı
bize babası anlatmıştı. (Onun babası)
*Evimiz
çok güzel oldu. (Bizim evimiz)
*Paran
var mı?(Senin paran)
6)Bir
tamlayan,birden çok tamlanan için;bir tamlanan da birden çok tamlayan için ortak
kullanılabilir.
*Evin
kapısı ve penceresi açık kalmıştı.(Tamlayan ortak)
*Ahmet’in,Murat’ın
ve Deniz’in velisi toplantıya katılmadı.(Tamlanan ortak)
ADLARDA
KÜÇÜLTME
Adlarda küçültme “cik ve ceğiz” ekleriyle sağlanır.
*Şu
tepeciği aşarsak köy görünür.(Küçük tepe)
*Çocukcağız
evin yolunu şaşırdı.(Küçük çocuk)
Adların sonuna getirilen “cik,ceğiz” ekleri adlara değişik anlamlar da
katabilir.
*Anneciğimi
çok özledim.(Sevgi)
*Bir
milyarcık borç verir misin?(önemsememe-azımsama)
NOT:-cik
eki kimi zaman somut bir varlığa ad oldukları zaman küçültme anlamını
yitirebilir.
*Mehmetçik
(Türk askeri)
*Gelincik
(Çiçek ismi)
*Maymuncuk
(Kapı kilidini açan araç)
ÇOĞUL EKİNİN
(-LER,-LAR)GÖREVLERİ VE EKLENDİĞİ SÖZCÜKLERE KATTIĞI ANLAMLAR:
-Ler,-lar
eki eklendiği sözcüğe her zaman çoğul anlamı katmaz;farklı anlam ilgileri de
katabilir.
*Birazdan
Zeynepler gelir.(Belirli bir aileyi belirtiyor)
*Bu
cami Karahanlılar döneminde kalma.(Sülale,soy anlamı katmış)
*Müdür
Beyler henüz gelmediler.(Saygı)
*Hanımefendiler
daha uyanmadılar. (Alay,küçümseme, [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] anlamı katmış)
*On
yaşlarında bir çocuktu.(Yaklaşık anlamı katmış)
*Hasta
ateşler içinde kıvranıyordu.(Abartma)
*Anadalu’da
Yunus’lar bitmez.(Özel ada benzerleri anlamı katmış)
*Akşamları
televizyon seyrederim.(Belgisiz sıfat yerine geçerek “her” anlamı katmış)
(İSİMLER)
Bütün sözcük türleri,iki gruba ayrılarak değerlendirilir.
A)Ad
Soylu Sözcükler:
1)Ad
(İsim)
2)Sıfat
(Önad)
3)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (Adıl)
4)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (Belirteç)
5)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] (İlgeç)
6)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
7)[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
B)FİİLLER
(Eylemler)
1)Adlar:Varlıkları
ya da kavramları karşılayan,onları tanımamızı sağlayan sözcüklere “ad” denir.Bir
kelimeye -mek, -mak ya da -ma, -me olumsuzluk ekini getiremiyorsak o kelime
addır.
*Bahçe,
kum, Ali, kitap, çanta, Almanya, Merkür,…
İsimleri:
A)Görev
ve anlamlarına göre,
B)Varlıkların
türüne göre,
C)Varlıkların
sayısına göre,
D)Yapılarına
göre olmak üzere 4grupta inceleyebiliriz.
GÖREV
VE ANLAMLARINA GÖRE İSİMLER
1)Somut
İsimler:Taş,kitap,çiçek,…
2)Soyut
İsimler:Akıl,sevgi,saygı,şeytan,iyilik,keder,…
3)İş
ve Eylem Gösteren İsimler:Fiil soylu kelimelere “-mek, -mak, -ış, -iş, -me,
-ma” ekleri getirilerek türetilen ve iş,oluş,eylem bildiren isimlerdir.Bunlara
“[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]” (isim-fiil)
de denir.
*Çalışmak,
uyumak, dokunma, eğlenme, bakış, gülüş,…
VARLIKLARIN
TÜRÜNE GÖRE İSİMLER
1)Özel
İsimler:Tek olan,diğer varlıklara benzemeyen varlıkların özel
adlarıdır.
*[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.], [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.], Türkçe, Mehmet,Minnoş, Pamuk, Türk Dil
Kurumu,...
2)Tür
(Cins) İsimleri:Aynı türden birçok varlığın ortak adlarıdır.
*El,
ayak, kardeş, amca, kedi, kaşık,şehir, kasaba,…
VARLIKLARIN
SAYILARINA GÖRE İSİMLER
1)Tekil
İsimler:Aynı türden varlıkların bir tekinin adıdır.
*Çocuk,
ay, kalem, kitap, elbise,…
2)Çoğul
İsimler:-ler,-lar çokluk ekini almış isimlerdir.
*Çocuklar,
ağaçlar, kitaplar, öğrenciler,…
3)Topluluk
İsimler:Biçim bakımından tekil göründüğü halde çokluk ya da topluluk anlamı
veren adlardır.
*Ordu,
alay, sürü, kurultay, meclis, takım,…
YAPI
BAKIMINDAN İSİMLER
1)Basit
İsimler:Hiçbir yapım eki almamış isimlerdir.
*Araba,
insanlar, evimiz, yoldan, tahtayı, çanta, kuşlarım,…
2)Türemiş
İsimler:İsim ya da fiil kök ve gövdelerinden yapım ekiyle türeyen
isimlerdir.
*Yol-cu,
meslektaş, silgi, ölüm,…
3)Birleşik
İsimler:İki ismin aralarına başka bir kelime girmeyecek şekilde birleşip
kalıplaşmasıyla oluşan isimlerdir.
*Anayurt,
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
açıkgöz, boşboğaz, aslanağzı, gecekondu, ateşkes, biçerdöver, bakarkör,
giderayak,…
İSİM
TAMLAMALARI
1)Belirtili Ad
Tamlaması:Tamlayanın
“-in” ilgi ekini tamlananın da “-i,si” 3.tekil kişi iyelik ekini aldığı
tamlamalardır.
NOT:Belirtili
isim tamlamasını bulmak için tamlanana neyin,kimin sorularını
sorarız.
Türkçe’nin önemi,
Yolun sonu,
Ali’nin amcası,
Arabanın boyası,
Fırtınanın gücü,
Bizim köyümüz.
2)Belirtisiz Ad
Tamlaması:Tamlayanı
yalın halde bulunan,tamlananı 3.kişi iyelik ekini alan tamlamalardır.
*Sokak
kapısı,
*Tarla
kuşu,
*Çam
ağacı,
*Okul
müdürü,
*Hızlı
koşanı (sıfat)
*Devlet
memurları
NOT:Belirtisiz
isim tamlamasını bulmak için tamlanana “-ne” sorusunu sorarız. “Nasıl,ne
kadar,kaç,hangi” gibi sorular sıfat
tamlamasını buldurur.
3)Takısız Ad
Tamlamaları:Tamlayan
ve tamlananın tamlama ekleri almadan oluşturdukları ad tamlamasıdır.Bu tür
tamlamalarda tamlayan,tamlananın ya neye benzediğini ya da neden yapıldığını
anlatır.
*Yünden
çorap
*Çelik
tencere
*Ahşap
dolap
*Taş
duvar
*Bakır
tel
Tamlayan
tamlananın neden yapıldığını belirtiyor. Tamlayanla tamlananın arasına “den”
ekini getirdiğimizde anlam bozulmuyor.Oysa sıfat tamlamalarında
bozulur.
*Sarı
çorap (sıfat)
*İnci
(gibi) diş
*Kömür
göz
*Altın
kalp
*Çelik
bilek
Tamlayan,tamlananın
neye benzediğini ifade ediyor.Tamlayanla tamlananın arasına “gibi” edatını
getirirsek sıfat tamlamasıyla karıştırmayız.Çünkü sıfat tamlamalarının arasına
“gibi” edatını getiremeyiz.
NOT:Takısız
isim tamlamalarının tamlayanları doğada tek başına bulunurken sıfat
tamlamalarındaki doğada tek başına bulunmaz.
4)Zincirleme Ad
Tamlamaları:Bir
ad tamlamasının üçüncü bir adla ya da başka bir ad tamlamasıyla oluşturduğu
tamlamaya zincirleme ad tamlaması denir.
*Bahçe kapısının anahtarı
b.siz ad tam. ad
zincirleme ad tam.
*Çevre
yolunun ağaçlandırma çalışmaları
b.siz ad tam. b.siz ad tam.
zincirleme ad tam.
Ad Tamlamalarıyla
İlgili özellikler:
1)Belirtili
ad tamlamalarında tamlayan çoğul,tamlanan da belgisiz bir sözcük olursa tamlayan
eki “-in” yerine “-den” eki kullanılabilir.
*Aşağıdakilerden
hangisi (Aşağıdakilerin hangisi)
*Yolculardan
biri (Yolcuların biri)
2)Belirtili
ad tamlamalarında kimi zaman tamlayan ile tamlanan yer
değiştirebilir.
*Tadı
yok sensiz geçen günlerin.
3)Belirtili
ve zincirleme ad tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına sözcükler
girebilir.
*Masanın
ayağı:(Masanın kırık ayağı)
*Evin
borcu.(Evin bir türlü bitmek bilmeyen borcu)
4)Belirtili
ad tamlamalarında tamlayan,tamlanan ya da ikisi birden [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] olabilir.
*Onun
kızı (Tamlayan zamir)
*Çocukların
bir çoğu (Tamlanan zamir)
*Onların
bir çoğu (Tamlayan da tamlanan da zamir)
5)Tamlayanı
zamir olan belirtili ad tamlamalarında tamlayan genellikle düşer.Bunlara
“tamlayanı düşmüş ad tamlaması” denir.
*Olayı
bize babası anlatmıştı. (Onun babası)
*Evimiz
çok güzel oldu. (Bizim evimiz)
*Paran
var mı?(Senin paran)
6)Bir
tamlayan,birden çok tamlanan için;bir tamlanan da birden çok tamlayan için ortak
kullanılabilir.
*Evin
kapısı ve penceresi açık kalmıştı.(Tamlayan ortak)
*Ahmet’in,Murat’ın
ve Deniz’in velisi toplantıya katılmadı.(Tamlanan ortak)
ADLARDA
KÜÇÜLTME
Adlarda küçültme “cik ve ceğiz” ekleriyle sağlanır.
*Şu
tepeciği aşarsak köy görünür.(Küçük tepe)
*Çocukcağız
evin yolunu şaşırdı.(Küçük çocuk)
Adların sonuna getirilen “cik,ceğiz” ekleri adlara değişik anlamlar da
katabilir.
*Anneciğimi
çok özledim.(Sevgi)
*Bir
milyarcık borç verir misin?(önemsememe-azımsama)
NOT:-cik
eki kimi zaman somut bir varlığa ad oldukları zaman küçültme anlamını
yitirebilir.
*Mehmetçik
(Türk askeri)
*Gelincik
(Çiçek ismi)
*Maymuncuk
(Kapı kilidini açan araç)
ÇOĞUL EKİNİN
(-LER,-LAR)GÖREVLERİ VE EKLENDİĞİ SÖZCÜKLERE KATTIĞI ANLAMLAR:
-Ler,-lar
eki eklendiği sözcüğe her zaman çoğul anlamı katmaz;farklı anlam ilgileri de
katabilir.
*Birazdan
Zeynepler gelir.(Belirli bir aileyi belirtiyor)
*Bu
cami Karahanlılar döneminde kalma.(Sülale,soy anlamı katmış)
*Müdür
Beyler henüz gelmediler.(Saygı)
*Hanımefendiler
daha uyanmadılar. (Alay,küçümseme, [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] anlamı katmış)
*On
yaşlarında bir çocuktu.(Yaklaşık anlamı katmış)
*Hasta
ateşler içinde kıvranıyordu.(Abartma)
*Anadalu’da
Yunus’lar bitmez.(Özel ada benzerleri anlamı katmış)
*Akşamları
televizyon seyrederim.(Belgisiz sıfat yerine geçerek “her” anlamı katmış)
» www.akosin.org reklam alımları başladı!
» Forumlara Post Atılır
» Forum Sahibi Değişmiştir.
» imza nı kutu içine al
» Hepinizi Facebook SayFamıza ßeKLeRizz !!!!
» reklam alınır
» Sitemiz Geçi Olarak Hizmet Dışı Olmuştur Sorun Olanlar
» Forum Kurallarımız
» Yeşilay Haftası
» Ceza Fan
» Yine bilmece
» Denge Tv Yeni Yayın Frekansı
» www.gsmevi.com
» ADLAR (İSİMLER)